БІРӨЛШЕМДІ КОНСЕРВАТИВТІ ЖҮЙЕНІ ЗЕРТТЕУ ӘДІСІ

Б. Сағындықов

doi:10.55956/OBTK1024

Авторлар

Б. Сағындықов

DOI:

https://doi.org/10.55956/OBTK1024

Тірек сөздер:

еркіндік дәреже, инерция моменті, лагранж функциясы, консервативті жүйе

Аңдатпа

Мақалада потенциалдық, стационарлық сыртқы өрісте еркіндік дәрежесі бірге тең жүйелердің қозғалыстары теориялық механика заңдарын қолданып зерттелген. Жүйені зерттеу мақсатында Лагранж функциясының мынадай жалпылама түрі қолданылды [1,2]: Егер бөлшекке әсер ететін күші тек координатасына тәуелді болса Лагранж функциясы төмендегідей түрленеді: [1,2]

мұндағы,

Қарстырып отырған жағдайда , . Жазық математикалық, физикалық, циклондты маятниктер үшін Лагранж теңдеуін төмендегідей түрде жаздық [3,4]:

+mgl

Мұндағы, ,

+mg l

Мұндағы, J шиналу осімен салыстырғандағы инерция моменті, l айналу осімен массалар орталығына дейінгі арақашықтық, қарастырылыа отырған жағдай үшін , J

, .

Кез-келген консервативті жүйе үшін сақталу заңы орындалады:

(1)

Лагранж функциясы және энергияның сақталу заңдарын қолданып бірөлшеиді кеңістіктегі бөлшектің қозғалысы зерттелді.

Библиографиялық сілтемелер

1. Ландау, Л.Д. Лифшиц, Е.М.. Теоретическая физика. Учебное пособие. [Текст] / Л.Д. Ландау Е.М.Лифшиц Том 1. М.: Наука. - 1965, - 204с.

2. Гольдстейн, Г. Классическая механика. Монография. [Текст] / Г.Гольдстейн М.: Наука. -1975, -412с.

3. Семенченко, В.К.. Избранные главы теоретической физики. Учебное пособие. [Текст] / М.:Просвещение. - 1966, - 390с.

4. Левич, В.Г. Курс теоретической физики. Учебник. [Текст] / В.Г.Левич Том 1. М.: Наука. - 1969, - 877с.

5. Бижигитов, Т. Жалпы физика курсы. Оқулық [Мәтін] / Т. Бижигитов Алматы: Экономика. – 2013. - 890 б.

6. Bizigitov, T., .Zhumadilov, E. Methods of mathematical physics. Universitybook. [Text] / Almaty: lantar Books. - 2023, - 370р.

7. Бижигитов,Т. Математикалық физика әдістері. Оқулық. [Текст] / Т.Бижигитов Алматы: Лантар Books - 2022, - 380 б.

БІРӨЛШЕМДІ КОНСЕРВАТИВТІ ЖҮЙЕНІ ЗЕРТТЕУ ӘДІСІ