ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ЖОҢҒАР ШАПҚЫНШЫЛЫҒЫМЕН (XVII-ХУІІІ ҒҒ.) КҮРЕС ТАРИХНАМАСЫ
DOI:
https://doi.org/10.55956/CCMM5884Тірек сөздер:
қазақ халқы, жоңғарлар, дереккөздер, тарихнама, Жоңғар хандығы, азаттық күресіАңдатпа
Зерттеудің негізгі мақсаты қазақ халқының ХҮІІ-ХҮІІІ ғғ. жоңғарлармен күресі мәселелері бойынша жазылған еңбектерді зерделеу болып табылады. Бұл жұмысты зерттеу әдістері-бұл осы мәселе бойынша дереккөздерді, еңбектерді зерттеу және талдау. Бұл мақалада тақырыпты зерттеу кезең-кезеңімен жүргізіледі, бұл революцияға дейінгі, кеңестік және қазіргі кезеңдер. Тарихнаманы талдау хронологиялық тәртіпте беріледі. Бұл дереккөздердің маңыздылығы зерттелетін тақырып бойынша өте құнды болып табылады, өйткені ол қазақ-жоңғар қатынастары бойынша көптеген мәселелерді ашады. Мақалада осы тақырып бойынша ауызша дереккөздер қамтылған. Тәуелсіздік алғаннан кейін біз Қазақстан тарихына қатысты көптеген мәселелер мен мәселелерді қайта зерттеп жатырмыз, олардың ішіндегі ең маңыздыларының бірі қазақ-жоңғар шапқыншылығы болып табылады. Бұл зерттеудің ғылыми және практикалық құндылығы зерттелетін мәселенің көптеген еңбектері мен көздерін жалпылау саласында өзекті және маңызды болып табылады. Жұмыста осы тақырып бойынша дереккөздерді кешенді зерттеу жүргізілді.
Библиографиялық сілтемелер
1. Ұлытау төріндегі толғаныс [Текст] // Егемен Қазақстан.–2014.–26 тамыз.
2. Жүгенбаева Г.С. Қазақ халқының дәстүрлі ауызша тарихы: теориялықметодологиялық негіздері және деректемелік орны. [Текст]/ тарих ғыл. докт. ... дисс. –Алматы,2010.–330б.
3. Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін) [Текст] // Бестомдық.–Алматы: Атамұра,2010. – Т.3.–768б.
4. Муканов, М.С. Из исторического прошлого: (Родословная племен керей и уак) [Текст]. –Алматы: Қазақстан,1998.–160с.
5. Тынышпаев, М. Отзыв о труде А.П. Чулошникова по истории казак-киргизского народа. Очерки по истории казак-киргизскогонарода в связи с общими историческими судьбами других тюркских племен. [Текст] / М. Тынышбаев. –Оренбург:Кирг.Гос.изд-во,1924. –289с.
6. Сулейменов, Р.Б. Внешне политические связи Казахстана ХVI–ХVIII вв. в советской историографии. Казахстан, Средняя и Центральная Азия вХVI–ХVIIIвв.[Текст] / Р.Б. Сулейменов. – Алма-Ата: Наука, 1983.– С.8-34.
7. Моисеев, В.А. Некоторые вопросы казахско-джунгарских отношений в советской историографии // Вопросы историографии и источнико ведения Казахстана (до революционный период) [Текст] / В.А. Моисеев.–Алма-Ата:Наука,1988.–С.134-150.
8. Рамстедт, Г. Этимология имени Ойрат.[Текст] / Г. Рамстедт. - СПб.:ТипографияВ.Киршбаума,1909. –558с.
9. Номинханов, Ц.Д. Происхождение слова калмык [Текст] / Ц.Д. Номинханов // Вестник АН КазССР.–1958. –№11(164). – С.99-103.
10. Дарбакова, В.П. К этимологии этнонима калмык [Текст] / В.П. Дарбакова. – М.:Наука,1970.–С.265-268.
11. Эрдниев, У.Э. Қалмақ атауы қайдан шыққан? [Мәтін] / У.Э. Эрдниев // Көк аспан – қара жер. –1995, ақпан 25.
12. Кундакбаева, Ж.Б. Семантика терминов ойрат и калмык в трудах русских востоковедов[Текст] / Ж.Б. Кундакбаева // Вестник КазНУ.Сер.Вост.–2002.– №1.–С.6-10.
13. Beckwith Christopher I.A Note on the Name and Identity of the Junghars // Mongolian Studies.–2007.–Vol.29.–P.41-45.
14. Кундакбаева, Ж.Б. Казахско-калмыцкие отношения в ХVIІ–ХVIІІ вв. втрудах Н.Н. Пальмова [Текст] // Вестник КазНУ. Сер. историческая. – 2002. – № 2. – С.39-42.
15. Кундакбаева, Ж.Б. Образ нерусских народов в русской историографии ХVIІІ–начала ХХв.(напримере калмыков и казахов) [Текст] // Отан тарихы.–2001. –№ 4.–С.36-41.
16. Мамыров, К. Кеңес тарихнамасындағы қазақ-жоңғар мәселесі [Текст] К. Мамыров // Қазақтарихы.–1994. – №3.– Б.22-25.
17. Козыбаев, М.К. Актуальные проблемы изучения отечественной истории [Текст] // Урок и отечественной истории и ивозрождение казахстанского общества: материалы Научной сессии ученых Министерства науки АН РК. –Алматы: Қазақстан,1999. – Б.34-48.
18. Есмагамбетов, К.Л. Зарубежная историография истории Казахстана (сдревних времен до начала 90-х гг. ХХ в.) [Текст]: дисс. ... док. ист. наук. – Алматы,1999.– 294с.
19. Ноғайбаева, М.С. Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық күресінің тәуелсіздік кезеңінде зерттелу мәселелері [Текст] / М. С. Ноғайбаева // ҚазМУ Хабаршысы.Тарих сериясы.– 2002.– №1.– Б.100-102.
20. Хизметли, С. XVIII ғасырдың бірінші жартысындағы қазақ-жоңғар қатынасы түрік жазбагерлерінің еңбектерінде [Текст] // Касымбаевские чтения: матер.междунар.науч.-практ.конф.–Алматы: КазНПУ им. Абая, 2005.– Б.8-9.
21. Едилханова, С.А. Взаимоотношения казахов и джунгар в XVII-XVIII вв. Историография проблемы [Текст]: дисс.канд.ист.наук.–Алматы, 2003.–131 с.
22. Едилханова С.А. Казахско-джунгарские взаимоотношения в XVII-XVIII веках (Некоторые историографические аспекты проблемы) [Текст] / С.А. Едилханова. – Алматы:Дайк-Пресс, 2005. –162 с.
23. Сүтеева Қ.А. ХVIII–ХХ ғ. басындағы Қазақстанның 1917 ж. дейінгі орыстық тарихнамасы [Текст] / Қ.А. Сүтеева.–Алматы: Аманат-ТТ,2006.–248б.
24. Ерофеева, И.В. История казахско-джунгарских отношений ХVІІ–середины ХVІІІв. Спозиции междисциплинарного подхода: к постановке проблемы [Текст] // Актуальные проблемы Центральной Азии и Китая:история и современность. Сб. научных статей памяти Б.П. Гуревича. – Барнаул: Азбука, 2006.– С.53-110.